Wat ben je na het gymnasium gaan doen?

Ik ben eerst een tijdje in Engeland geweest, in Totnes, een stadje dat bekendstaat om de alternatieve leefstijl en om de nadruk op het bouwen van een lokale, duurzame economie. Mijn verblijf daar is kort geweest, maar heeft diepe indruk op me gemaakt: zo kan het óók! Vervolgens heb ik een poosje Spaans geleerd en vrijwilligerswerk gedaan in het natuurbeheer op de Galápagoseilanden, een waanzinnige tijd. De lokale bevolking, inclusief het vissersgezin waar ik verbleef, leek zich nauwelijks te realiseren op wat voor unieke, kwetsbare plek zij woont. Als de lokale bevolking zelf niet overtuigd is van het belang van natuurbescherming en het niet zelf uitvoert, blijven plekken zoals de Galápagos heel kwetsbaar. 

Vervolgens ben ik in Wageningen aan Bos- en Natuurbeheer begonnen, om na een jaar te verkassen naar Leiden/Den Haag voor de opleiding Bestuurskunde. Ik zat in die tijd erg met mezelf in de knoop en heb helaas niet luid en duidelijk genoeg om hulp gevraagd. Zodoende besloot ik in 2018 om naar Schotland te vertrekken, in de hoop mijn vrolijke, gemotiveerde zelf weer terug te vinden. Dat lukte uitstekend, wroetend in de aarde op Skye, meebouwend aan een permaculture community in de startup fase in een groep overwegend jonge, gedreven mensen. Het was tegelijk wel echt een eiland, in letterlijke en figuurlijke zin. De diversiteit en sociale problematiek van de maatschappij waren er op afstand en de community bestond uit min of meer gelijkgestemden.

Wat doe je nu?

Sinds 3,5 jaar woon ik in Haarzuilens en werk ik in de woonwerkgemeenschap Emmaus aldaar. Emmaus is een internationale beweging, ontstaan in Frankrijk in de jaren ’50 en opgericht door priester Abbé Pierre. Het belangrijkste onderdeel van deze seculiere beweging zijn de woongemeenschappen, waar mensen zonder dak boven hun hoofd of zonder papieren samenwonen met praktisch ingestelde idealisten. In de praktijk is de lijn tussen dak- of thuisloze en wereldverbeteraar niet of nauwelijks aanwezig. Zelf zit ik er ook tussenin: ik was zoekende na het stoppen met studeren, maar het bouwen aan een gastvrije, “groene” plek, als alternatief in een individualistische consumentenmaatschappij, heeft me altijd aangetrokken.

We werken samen in ons bloeiende kringloopbedrijf en hebben een platte structuur: de meeste beslissingen nemen we samen aan de koffietafel en iedereen werkt op basis van kost, inwoning en zakgeld. Ik maak deel uit van de kerngroep, die de dagelijkse leiding heeft. De omzet die overblijft na aftrek van leef- en onderhoudskosten delen we met andere Emmausgroepen in binnen- en buitenland en met allerhande kleinschalige ontwikkelingsprojecten, liefst projecten die zich richten op grotere economische zelfredzaamheid en op duurzaamheid. Ook organiseren we af en toe een publieke actie. Zo deelden we in november in hartje Utrecht op de dag voor Black Friday gratis kleding uit om mensen bewust te maken van hoe immens veel textiel er al is. Nieuw kopen is echt niet nodig! Op meer dan 400 plekken in de wereld zijn Emmausgroepen te vinden en regelmatig komen mensen uit bijvoorbeeld Peru, Frankrijk of Bosnië bij ons logeren. Andersom zag ik in Brazilië en in Polen hoe in een andere politieke en economische realiteit vorm wordt gegeven aan het ideaal van samen wonen, samen werken en samen delen.

Het leven bij Emmaus is rijk en interessant door alle verschillende mensen en levensverhalen die bij elkaar komen. De honderden klanten die bij ons komen, vormen een mooie dwarsdoorsnede van de samenleving. Het werk levert concrete resultaten op en ik vraag me vrijwel nooit af of het zinvol is wat ik doe. Soms is er wel flinke bonje of is het dagelijkse werk een beetje saai…het is ook zeker geen utopia! Ik ben me nu aan het oriënteren op wat ik hierna wil doen, maar ik denk dat de levenslessen en idealen van Emmaus altijd met me mee zullen gaan.

Wat heeft het gymnasium jou gebracht?

Heel veel! In willekeurige volgorde: de wereld een klein beetje begrijpen en anders wel weten hoe je informatie vindt; het gevoel dat je de wereld om je heen mede vormgeeft; nieuwsgierigheid naar andere werelden en vreemde talen; het vermogen je een heel andere samenleving voor te stellen, met name dank aan de lessen Grieks en Latijn; een basaal gevoel van geborgenheid en zelfvertrouwen dat zich ergens in mij verankerd heeft, ondanks mijn psychische struggles; het grote plezier van nieuwe verbanden ineens “zien”; vragen durven stellen.

Ik was in de laatste twee jaar van het GGH erg kritisch op het onderwijs: ik vond dat er te weinig aandacht was voor eigen accenten van de docent en leren om het leren en teveel voor toewerken naar de eindexamens. Later, in gesprekken met jongeren die op heel andersoortige middelbare scholen hadden gezeten, prijsde ik mezelf immens gelukkig met de zes Hilversumse jaren.

Welke herinnering aan het GGH zou je graag willen delen?

Ik kijk met veel plezier terug op de kleine toneelstukjes die ik vooral met klasgenoot Audinga Hazewinkel uitvoerde voor presentaties Frans en Duits. Zo speelden we eens Marie Curie en een interviewer. We hadden veel gelachen tijdens de voorbereidingen en nog altijd wanneer ik de naam van Marie Curie zie, denk ik terug aan onze lachbui tijdens het vertellen over het tragische ongeluk met paard en wagen van Pierre Curie. Mooi dat er op het GGH zoveel ruimte is voor creatieve vormen van werken!

Aan die ene keer dat ik, uiterst brave leerling, een gele kaart bij de heer Mol moest halen, denk ik ook nog wel eens terug. Het was achteraf een goede zet van een docent met onorthodoxe lesmethodes: voelen hoe een gele kaart voelt was voor mij een nieuwe ervaring. Regels zijn regels, ook voor brave Odilia’s, haha! Dat was de eerste keer dat ik nadacht over de hardheid en onpersoonlijkheid van wetten. Van een totaal andere orde is de onbuigzaamheid van het asielsysteem, waar ik door huisgenoten die daar tegenaan lopen meer van doordrongen ben geraakt. Ik weet niet wat destijds precies de intentie van de betreffende docent was, maar het heeft me in elk geval aan het denken gezet.