Gemeentelijk Gymnasium Bèta-Talent Bulletin #10
Klas 1 – Campusdag Red het Regenwoud
Lilly Chen, Sarah Ritskes en Cahya Abma
Een tijdje geleden hebben 11 leerlingen uit klas 1 onder begeleiding van Lilly Chen deelgenomen aan de campusdag “Red het regenwoud” in de Botanische Tuinen Universiteit Utrecht.
Leerlingen hebben van tevoren allemaal een wetenschappelijke poster over een tropische plant gemaakt. Tijdens de campus dag hebben wij veel geleerd, gezien en zelfstandig onderzoek gedaan en de gemaakte posters verbeterd. Deze gezellige dag is beëindigd met de feestelijke presentaties door en voor leerlingen uit 4 middelbare scholen. Het was een ontzettend leuke en leerzame dag door learning by doing!
En wat vonden onze leerlingen er van? Sarah "Ik vond persoonlijk de vlinderkas het meest interessant maar de rots met de hagedissen was echt heel cool." Cahya: "Ik vond de vlindertuin heel mooi en ik wist nog niet dat er een cocaïne plant bestond."
Klas 1 – Olympiadespel
Arjen Bezemer
Bij klas 1C en 1D was er ruimte in de planning, dus hebben we in twee wiskundelessen het Olympiadespel gespeeld: een set kaarten met veel Wiskunde-Olympiadevragen van verschillende niveaus. Per goed beantwoorde vraag kon een groepje een stempel verdienen.
De stempelkaart op de foto was van de fanatiekste groep, die wilden in de tweede les al naar niveau 4! Leuk om zo met wiskunde bezig te zijn, veel leerlingen zijn enthousiast geworden en willen gauw meedoen met de eerstvolgende Wiskunde-Olympiade.
Klas 2 – Girlsclub WIN
Baukje Stolz, Luma Saidi en Roos Valkering
Ook dit jaar doet onze school weer mee met de girlsclub WIN op de universiteit Utrecht. 3 van onze leerlingen: Baukje, Luma en Roos, waren voor deze nieuwe jaarklas geselecteerd en gingen op 13 april naar de eerste bijeenkoms. Met een groep van totaal bijna 30 meisjes uit leerjaar 2 van verschillende scholen kregen zij eerst een presentatie over Wiskunde, Informatica en Natuurkunde op de universiteit. Daarna kregen ze lunch en een kennismakingsspel en daarna moesten ze allerlei opdrachten doen in het Minnaert gebouw, Koningsbergergebouw en Buys Ballot gebouw, waar de verschillende bètafaculteiten zitten. Roos zegt hierover: Ik vond het heel leuk en heel interessant! De speurtocht was moeilijk maar we hadden een leuk team waarmee we bijna alle raadsels konden oplossen. Het was een hele gezellige groep!
Baukje: Ik vond het een hele leuke ervaring om op de universiteit rond te lopen en de mensen die het organiseerde waren ook heel aardig. Het was verder heel gezellig en iedereen kon het snel goed vinden met elkaar.
Luma: wat heb ik het naar mijn zin gehad! de groep was hartstikke gezellig en we konden het gauw met elkaar vinden. De opdrachten in de speurtocht waren heel interessant en leerzaam. ik kan niet wachten tot de volgende bijeenkomst :)
En de tweede dag was alweer op 25 mei, Luma, Baukje en Roos werden begeleid door de oudere broer van Roos, die in Utrecht studeert en het was weer een succesvolle dag. Luma zegt hierover: weer een geslaagde dag! ik vond het erg fijn dat er deze keer meer aandacht werd besteed aan het kennismaken, ik heb zo’n beetje wel met iedereen gekletst. verder heb ik genoten van de spelletjes, de presentaties en de lekkere lunch!
In het volgende schooljaar gaan onze meiden nog 3 keer een dag naar de campus, leuk!
Klas 2 – AK Onderzoeken Bodemlagen
Harold Brockbernd
Leerlingen hebben les gehad over de gelaagdheid van de bodem. Vanaf het tertiair tot nu is de Nederlandse bodem opgebouwd uit verschillende lagen sediment. In een bodemlagenboekje zijn al die lagen op elkaar gelegd en ingekleurd. De jongste lagen boven. Wanneer je nu een punt kiest op Nederland, dan hoef je alleen maar naar beneden te bladeren om te zien wat daar allemaal in de grond zit.
Klas 2 en 3 – IJSO
Rob de Boer en Eric Snelders
Begin maart deden ruim 20 leerlingen van onze school mee aan de voorronde van de IJSO olympiade (IJSO = International Junior Science Olympiad). Dit jaar hadden we verrassend veel leerlingen uit de 2e klas – terwijl de olympiade eigenlijk is bedoeld voor 3e klassers. In de mei-vakantie kregen we bericht dat Christoph Wagener wordt uitgenodigd voor de Nationale IJSO Finale in Nijmegen. Op 16 juni strijden de beste 24 leerlingen van Nederland tegen elkaar voor een plekje in het NL-team dat naar de internationale finale zal gaan. Spannend! En nog eens 10 leerlingen kregen een certificaat omdat zij bij de beste 10% van Nederland behoren. Een mooie score weer voor onze leerlingen en onze school.
Klas 3 – VWO moduledagen in Utrecht
Otto Kraal, Sophie Poelmann, Tess Zwagerman, Constantijn Tilanus en Eric Snelders
Op 22 en 23 mei ging een grote groep 3e klassers naar de moduledagen bij U-Talent in Utrecht. Leerlingen hadden zich ingeschreven voor 2 verschillende modules, daarbij hadden ze de keuze uit ziekenhuisbacteriën, wiskunde en architectuur, doppler, vouwing van eiwitten, water koken bij 30 oC, evolutie gevangen in steen. Op maandag ging een groep van 21 leerlingen samen met Eric Snelders naar Utrecht en op dinsdag 20 leerlingen, onder begeleiding van Constantijn Tilanus.
Sophie: Ik vond de module ziekenhuisbacteriën bij U-Talent superleuk! Het was heel leuk om door de universiteit te lopen en de les was super interessant. De volgende keer kom ik graag weer!
Otto: Ik vond deze dag een interessante dag waar ik veel heb geleerd over een onbekend onderwerp (hoe kan water koken bij 30 graden? ) dit was op een hele leuke manier aangepakt. In plaats van saai opschrijven was het waarnemen, er waren veel proefjes gedaan en alles gaf je steeds wat meer antwoord op de vraag. Hierdoor bleef je geïnteresseerd.
Tess: Ik vond het 2 hele leuke en leerzame dagen. Ik vond het leukste om een inkijkje te krijgen in de universiteit, maar de modules waren ook erg interessant!
Klas 3 – Hoeveel azijnzuur zit er in tafelazijn?
Laurens de Waard
Onze 3e klassers hebben dit jaar al heel veel nieuwe dingen geleerd over scheikunde. Ze kunnen zelf reactievergelijkingen opstellen en berekenen hoeveel van een bepaalde stof in een mengsel zit. En ze hebben nu net geleerd hoe je dat kunt toepassen bij zure en basische stoffen. Van tafelazijn uitzoeken hoe zuur het is (de pH) maar ook met behulp van een titratie onderzoeken hoeveel azijnzuur er in azijn zit. Met indicatoren en hulpstoffen kunnen ze rekenen aan het aantal mol van een stof en als ze de chemische formule van die stof kennen, kunnen ze dat ook uitrekenen in het aantal gram, per liter, bijvoorbeeld. Nog 1 hoofdstukje en dan - al dan niet met scheikunde in het pakket - naar klas 4!
Klas 3 – Goniometrie
Lanah Evers
De leerlingen van 3A hebben bij wiskunde het hoofdstuk goniometrie op twee manieren afgesloten: ten eerste met een schriftelijke toets en ten tweede met een creatieve samenvatting van het hoofdstuk. Bij het creatieve deel werkten de leerlingen in groepjes en zijn onder andere spellen en 3-dimensionale figuren gemaakt, waarin de leerlingen zelf opdrachten en theorie verwerkten.
Een hele mooie creatie hangt nu op school in de medewerkerskamer: een vlaggenslinger met op elke vlag een keurig beschreven opgave aan de ene kant en de uitwerking aan de andere kant. Deze creatie is tot stand gekomen door de samenwerking tussen Lotte Vos, Noor Timmermans en Siebren Verra, met (naar eigen bewoordingen) een vleugje Tamar (zus van Siebren). De vlaggetjes zaten verpakt in een ‘SINUSappeltaart’.
Onderbouw – Kangoeroewedstrijd
Aloyse van Haarlem en Koen van Weeghel
Op 16 maart deed onze school weer mee met de jaarlijkse Kangoeroewedstrijd – 37 leerlingen uit verschillende leerjaren bogen zich over nieuwe wiskunde puzzels, waaronder Aloyse en Koen.
Aloyse: We kregen een boekje met allemaal rekensommen het ging van makkelijk naar moeilijk. Ik vond het leuk om te doen.
Koen: De kangoeroe, een leuke wiskunde olympiade waar ik altijd al aan mee doe. Ik vond het weer leuk toen ik dit jaar het weer voorbij zag komen wou ik gelijk meedoen. Ik herinner me nog wat makkelijkere opdrachten en wat moeilijkere opdrachten. Een makkelijke opdracht was dat er een aantal ribben op een kubus rood gekleurd moesten worden. Een moeilijkere was iets met een patroontje, daar kwam ik even niet uit. Alsnog een leuke ervaring.
Klas 4 – Stage van het ATC
Esther en Daya
Wij zijn Esther en Daya en zitten op het ATC in Vwo klas 4. Op 11 en 12 april mochten wij als stage meelopen bij de sectie scheikunde op het Gymnasium. Het begon al direct heel fijn door het prettige mailcontact naar aanleiding van onze vraag en een afwisselend programma waar we ons op konden voorbereiden. Wij hebben het heel leuk gevonden mee te lopen bij de scheikunde sectie van het gemeentelijk gymnasium. Het viel ons vooral op dat jullie op het gemeentelijk gymnasium veel practica doen. Wij hebben er zelf ook 2 mogen doen en dat vonden wij heel erg leuk. Verder viel het ons op dat er heel prettig uitgelegd wordt. De stapjes zijn heel goed te volgen, zelfs terwijl we van klas 5 en 6 nog lang niet alle stof zelf hebben gehad. We hopen dat we onze eigen docenten kunnen overhalen om ook wat meer practica te mogen doen.
Klas 4 en 5 – U-Talent Academy jaarklassen
Eric Snelders
Sinds dit schooljaar zijn we als ambitieschool aangesloten bij U-Talent en hebben we ook voor het eerst een groep 5e klassers die meedoen met U-Talent Academy. Deze jaarklas 2024 volgt bij U-Talent in Utrecht het Campusprogramma in zowel leerjaar 5 als 6. Dat programma volgen ze in modules (totaal 7) over onderwerpen waarmee ze zich verdiepen en verbreden in de bètavakken. Ze doen onderzoek, werken samen met docenten van de universiteit en studenten en krijgen zo de kans om te ontdekken wat het is om met deze vakken op de universiteit bezig te zijn. Zie ook de verschillende verhalen van onze leerlingen over hun ervaringen met het campusprogramma en de diverse excursies.
Deze leerlingen gaan na de zomervakantie, in klas 6, opnieuw een aantal keer naar de Universiteit Utrecht en daar komen ze ook in het zogenaamde thesisprogramma terecht, waarbij ze een verslag maken van een onderzoek dat ze zelfstandig hebben bedacht en uitgevoerd. De thesis is voor onze school gelijk aan het Profielwerkstuk.
In de afgelopen maanden hebben we in de 4e klassen geworven voor de nieuwe jaarklas 2025. 14 Leerlingen schreven zich in om mee te doen met de voorlichting en selectie, en uiteindelijk hebben we 9 leerlingen bij U-Talent ingeschreven: Ayana, Francine, Frederique, Lucy, Nora, Ruben, Valentine, Ninte en Ollie komen in de nieuwe jaarklas, samen met nog eens ruim 100 leerlingen van de andere, ruim 30, scholen die ook bij U-Talent zijn aangesloten.
Volgend jaar in het BTLNT BLLTN dus veel verhalen van deze nieuwe jaarklas!
Klas 5 – DESY Hamburg
Boudewijn van Riel en Eva Wagener
5e klassers die meedoen aan U-Talent Academy krijgen naast het uitgebreide campusprogramma in Utrecht, ook de gelegenheid om mee te gaan op excursie.
Boudewijn: Dit jaar was de keuze naar Texel, of naar CERN in Geneve, of naar DESY in Hamburg. Peyton, Eva en ik hadden gekozen voor de DESY deeltjesversneller in Hamburg van 2 t/m 4 april. Ik vond het heel leuk om naar Hamburg te gaan. De eerste dag hebben we zelf experimenten gedaan, waarbij ik veel geleerd heb over het ontstaan en gedrag van muonen. Daarnaast vond ik het ook leuk zelf met kleinere versies van de apparatuur te werken die ook in de deeltjesversnellers wordt gebruikt. De tweede dag hadden wij een tour van de faciliteiten en deeltjesversnellers van DESY en hebben we uitleg gekregen wat ze daar doen en voor wie ze dat doen. Ik vond het interessant om te horen hoe alles werkte en wie er gebruik maken van de deeltjesversnellers.
Eva: Met de U-Talent Academy zijn we voor twee dagen naar Hamburg gegaan om meer te weten te komen over deeltjesfysica, aan de hand van de deeltjesversnellers die ze daar hebben. Op de eerste dag kregen we een rondleiding over de campus, en op de tweede dag hebben we een practicum gedaan. Mijn practicum ging over de dualiteit van licht. Bovendien hebben we ook de stad Hamburg beter leren kennen, met een fietstocht en een avondwandeling. Het was een leuke ervaring, en het was zeker de moeite waard om de deeltjesversnellers te zien!
Klas 5 – CERN Geneve
Noah Herijgers
Ik ben met de U-Talent reis naar CERN geweest in Genève. Bij CERN doen ze allerlei experimenten met elementaire deeltjes op hele hoge snelheiden om naar exotische deeltjes op zoek te gaan. We hebben een aantal van die experimenten bezocht en zijn zelf naar beneden geweest in een van de loopings. Er zijn vier grote experimenten lopende bij Cern op dit moment. We zijn bij twee van die experimenten langsgegaan. Daar hebben we presentaties gekregen over wat ze precies onderzoeken. Één van de experimenten ging over zwaardere deeltjes zoals ijzer-ionen en een ander experiment over veel lichtere deeltjes zoals protonen. Het zien van de computerkamer was ook heel gaaf. Er komt namelijk extreem veel data per seconde door de systemen heen.
Op de laatste dag hadden we ook een rondleiding gekregen door het hoofdterrein en meer informatie gekregen over hoe alle experimenten samenwerken en hoe ze alle deeltjes op die snelheden krijgen. Ze hebben ieder jaar namelijk een aantal maanden in de winter voor onderhoud en de andere maanden in de zomer lopen de experimenten. Over het algemeen was het een hele leerzame reis.
Klas 5 – Thales Collegetour
Eric Snelders
Donderdag 1 juni gingen 12 leerlingen uit klas 5 op Collegetour naar Thales, samen met nog eens 10 leerlingen van Comenius College en Trinitas Gymnasium (Almere). Het doel van Collegetour is oriëntatie op studie- en loopbaanmogelijkheden met de verschillende bètavakken. In dit geval was de excursie vooral bedoeld voor leerlingen die (technische) natuurkunde, wiskunde, lucht- en ruimtevaarttechnologie, informatica en kunstmatige intelligentie, werktuigbouwkunde of een andere technische studie willen gaan doen.
Thales is een gerenommeerd internationaal bedrijf dat de meesten vooral kennen van toegangssystemen (de poortjes bij de spoorwegen). Maar Thales is vooral een grote speler op het gebied van geavanceerde radar- en bewapeningssystemen. Zij zijn ontwikkelaar en leverancier voor vele internationale defensie- en marine-organisaties. Bij Thales werken ruim 80.000 medewerkers waaronder nogal wat technische academici. Thales Nederland kennen we ook als het voormalige Holland Signaal.
Tijdens het bezoek kregen we een introductie over de geschiedenis van het bedrijf, over de internationale activiteiten, klanten en producten. Gevolgd door een rondleiding over het bedrijfsterrein waar we onder mee keken in de laboratoria waar (nieuwe) radarsystemen worden ontwikkeld en getest. In de assemblagehal liepen we door een van de grootste radars om de binnenkant en de elektronica te kunnen zien, en ook zagen we de ontwikkeling van prototypes van heel nieuwe systemen. Ook kregen we een demonstratie van het Tacticos systeem dat wordt gebruikt in controlekamers van marineschepen om tijdens dreigende situaties beslissingen te kunnen nemen over het inzetten van bewapening. Het systeem helpt bij het identificeren van verschillende dreigingen en het bepalen van de meeste geschikte afweer – de software kan zelf de besturing overnemen van de wapensystemen. Gelukkig kon een van onze leerlingen in deze simulatie een bedreiging tijdig uitschakelen waardoor we weer veilig naar buiten konden.
We werden getrakteerd op een lunch met broodjes kroket en tenslotte een verhaal van een medewerker die uitlegde welke keuzes hij had gemaakt tijdens zijn studie en wat hij nu bij Thales doet en waarom hij voor Thales heeft gekozen. Het bedrijf heeft mooie stage mogelijkheden voor studenten en toen de vraag werd gesteld wie belangstelling zou hebben in een stage bij Thales gingen veel vingers de lucht in. Missie geslaagd!
Klas 5 – Quantum Masterclass
Peyton Kliphuis
Ik ben naar een masterclass over quantummechanica geweest op de Universiteit Utrecht. Eerst kregen we een lezing over quantum zelf, waar werd uitgelegd dat je het eigenlijk niet kon zien in het dagelijks leven, omdat het daarvoor te klein was. Maar je kon het wel zien met verschillende practica, dus de rest van de middag hebben we veel proefjes gedaan waar je het effect van quantummechanica kon zien. Bijvoorbeeld de zwarte straler, een metalen staafje dat meetbare straling uitstraalt als het warm wordt, en een proefje waar je kon meten dat de elektronen in kwik van energieniveaus wisselde als een bepaalde grens aan energie was bereikt.